Thêm một nạn nhân nữa của nhựa: Ốc mượn hồn

Thứ tư, 22/01/2020

Chia sẻ FBChia sẻ TwitterBình luậnNếu vấn nạn rùa biển bị gặp ống hút trong lỗ mũi, hay là những con chim biển với dạ dày đầy rác cũng chưa đủ để đánh thức sự quan tâm của con người về vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa trên đại dương, thì nay thêm một loài sinh vật đã trở thành nạn nhân mới nhất của những đợt rác vô tận đang dạt vào bờ biển mọi người mỗi ngày – ốc mượn hồn.(Ảnh: Howland Island NWR and hermit crab – USFWS)Ốc mượn hồn (còn gọi chính là cua ẩn sĩ) thường đã được bắt mắc với hình ảnh những con cua nhỏ dễ thương thỉnh thoảng hay là ló ra khỏi các vỏ sò biển. Sinh vật này được mệnh danh là loài giáp xác đáng yêu số 1 hành tinh bởi chính nhược điểm của chúng: ốc mượn hồn chưa được sinh ra với chiếc vỏ của riêng mình. Thay vào đó, chúng cư trú trong vỏ của những sinh vật khác – thường chính là ốc biển.Theo thống kê, trong số 850 loài ốc mượn hồn được phát hiện, không một loài nào có khả năng tự gây nên vỏ, do đó những sinh vật này phụ thuộc hoàn toàn vào các động vật khác. Sau khi những chiếc vỏ bị cư dân ban đầu của chúng bỏ lại, thường là khi những con vật này chết đi, ốc mượn hồn cũng sẽ đến để tiếp quản “ngôi nhà mới”. (Ảnh: Dr. Georg Wietschorke từ Pixabay)Tuy nhiên, loài cua ẩn sĩ này phát triển rất nhiều nhanh, chẳng bao lâu, những chiếc vỏ lại không vừa vặn nữa và chúng phải đổi sang những cái mới hơn , và to hơn. Nhưng thực tế vỏ tốt lại rất hiếm và không hề dễ để tìm được một ngôi nhà như ý mà không bị một con cua khác chiếm đóng trước.(Ảnh: ZooFari – wikimedia)Do đó, không có gì quá ngạc nhiên khi các chuyên gia phát hiện rằng, ốc mượn hồn bị ám ảnh bởi việc săn vỏ, chúng thường xuyên tìm kiếm những ngôi nhà mới để đáp ứng sự phát triển của mình.Tập quán thiên nhiên này cũng sẽ chưa có gì nguy hiểm nếu giờ đây chúng ta không triệu chứng kiến một hiện tượng rằng rác thải nhựa tích tụ trong các đại dương , dọc theo các bờ biển đang càng ngày càng tăng với số lượng đáng sợ. Việc này tạo ra một xu hướng đáng lo ngại trong hành vi trao đổi vỏ của ốc mượn hồn: chúng đang lầm tưởng , và đi săn những chiếc vỏ nhựa thay vì vỏ ốc, để dẫn đến hậu quả đau lòng.Ảnh: Shawn MillerẢnh: Shawn MillerXem thêm: Phát minh túi nilon: “Nguyện vọng ban đầu của cha chính là cứu trái đất”Đây chỉ là một trong những nghiên cứu gây sốc về rác thải nhựa ở Quần đảo Cocos (Keeling) – một quần đảo xa xôi tại Ấn Độ Dương. Dù vị trí đã rất nhiều biệt lập, các nhà khoa học lại phát hiện rằng những hòn đảo này “thực sự chìm trong nhựa”: chính xác là chìm trong 414 triệu mảnh vật liệu tổng hợp.Đảo Cocos (Keeling) (Ảnh:paullymac – wikimedia)Khi các nhà nghiên cứu xới qua đống rác, họ bắt đầu cho thấy một sự thật đáng sợ khác: những con ốc mượn hồn bị chết liên tục rơi ra khỏi các chai nhựa.Không khó để hiểu những gì đã xảy ra. Ốc mượn hồn được sinh ra với bản năng phát hiện những vật thể có kẽ hở hoặc lỗ nhỏ trong quy trình liên tục tìm nhà mới của chúng. Tuy nhiên chúng chưa thể nào phân biệt được đâu chính là một chiếc chai nhựa nhân tạo và đâu chính là một chiếc vỏ ốc thật. Khi hòn đảo chìm trong rác thải, những con cua “khờ khạo” đã bò vào trong những “ngôi mộ nhựa” để rồi không thể trèo ra khỏi lớp vỏ trơn trượt, chưa tự nhiên, sau cùng bị gặp kẹt và chết trong đó. Vấn đề lại càng tồi tệ hơn khi ốc mượn hồn còn có một bản năng khác. Khi chết, chúng sẽ phát ra một loại tín hiệu hóa học để báo với đồng các loại rằng chiếc vỏ của chúng đã bị bỏ trống. Vì thế, những chiếc chai nhựa lại càng trở nên lôi cuốn hơn , và lượng cua bị chôn trong đó càng ngày càng tăng. Ảnh: Shawn MillerẢnh:Shawn MillerAlex Bond – nhà phụ trách Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Luân Đôn (London’s Natural History Museum), cũng đồng thời là người trợ giúp khảo sát dự án cua ẩn sĩ cho biết: “Đây chưa hoàn toàn chính là một hiệu ứng domino. Nó gần giống như một trận tuyết lở hơn.” Lũ ốc mượn hồn sau khi chui vào những chiếc chai nhựa này nghĩ rằng chúng cũng sẽ có ngôi nhà tiếp theo. Trong thực tế, đó là ngôi nhà cuối cùng của chúng.Các nhà điều tra ước tính rằng, chỉ riêng quần đảo Cocos (bao gồm 27 hòn đảo) đã có 570.000 con cua ẩn sĩ bị chết theo cách này. nhưng đây là những hòn đảo rất nhỏ do đó cỡ mẫu của khảo sát cũng tương đối nhỏ. Hãy tưởng tượng xem, con số sẽ trở thành khổng lồ như thế nào nếu khảo sát này được triển khai với tất cả các quần thể cua ẩn sĩ trên thế giới.Ngay bây giờ vẫn còn quá sớm để có con số chính xác về độ sụt giảm số lượng ốc mượn hồn ở trên phạm vi rộng. Nhưng Jennifer – người đứng đầu nhóm điều tra đã có thể kết luận rằng: “Việc nhất định phải loại bỏ rác thải nhựa khỏi bãi biển không những vì chúng khó coi mà vì chúng còn có nguy cơ gây hại rất lớn cho quần thể cua ẩn sĩ.”Đỗ Hoàng (tổng hợp)